У Гродзенскай вобласці створана і ажыццяўляе дзейнасць абласная камісія па археалагічных аб’ектах і археалагічных артэфактах. З 2016 па 2017 гады камісіяй былі разгледжаны тры заявы пра аднясенне матэрыяльных аб’ектаў да археалагічных аб’ектаў і (ці) археалагічных артэфактаў і ўключэнне іх у рэестр археалагічных артэфактаў (152 прадметы).
Застаецца актуальным пытанне адказнасці за парушэнне заканадаўства ў сферы аховы гісторыка-культурнай спадчыны.
З мэтай рэалізацыі Указа Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 14 снежня 2015 года №485 «Аб удасканаленні аховы археалагічных аб’ектаў і археалагічных артэфактаў» УУС Гродзенскага аблвыканкама правёў аналіз арганізацыі работы па дадзеным кірунку службовай дзейнасці. Устаноўлена, што ў Гродзенскай вобласці ў 2017 годзе выяўлены адзін факт незаконнага пошуку археалагічных артэфактаў з выкарыстаннем тэхнічных сродкаў без дазволу НАН Беларусі.
Так, у лістападзе 2017 года ў Смаргонскім раёне было ўстаноўлена, што праводзіліся незаконныя (з выкарыстаннем металашукальніка) пошукавыя работы. Парушальнік прыцягнуты да адміністрацыйнай адказнасці (штраф у памеры 345 рублёў).
Супрацоўнікамі АУС Гродзенскай вобласці ва ўзаемадзеянні з зацікаўленымі структурамі праводзяцца прафілактычныя і аператыўна-вышуковыя мерапрыемствы, накіраваныя на ўстанаўленне і выкрыванне так званых «чорных капальнікаў».
Па аператыўных даных, у Гродзенскай вобласці жывуць 59 асобаў, якія займаюцца або раней займаліся незаконнымі раскопкамі з мэтай адшукання зброі, боепрыпасаў, выбуховых рэчываў у месцах баявых дзеянняў Першай і Другой сусветных войнаў. У адносінах да найбольш актыўных праводзяцца аператыўна-вышуковыя і прафілактычныя мерапрыемствы на сістэмнай аснове.
Святлана ГРЫШЫНА