Літаратурныя абразкі Анастасіі Забелінай
Вясною, калi ўсе на базары куплялi куранят, мы таксама пайшлi выбiраць папаўненне для бабулiнай гаспадаркі. Доўга мы прыглядалiся, таргавалiся, нарэшце — купiлi. Усе — як на падбор: прыгожыя, жоўценькiя, у кожнага на спiнцы па маленькай чорнай плямцы. Прывезлi iх да бабулі. Яна павесялела.
— Якi добры дадатак да гаспадаркi. Якраз куры пачалi зводзiцца, старыя ўжо.
Падрасталi кураняты. Бабуля iх гадавала па асабістай арыгiнальнай методыцы, і яны дужэлi на вачах, у два разы хутчэй за суседскіх, чым бабуля вельмі ганарылася. Амаль што ў кожнай размове з суседзямі дзялілася сваімі дасягненнямі ў гадоўлі куранят.
Зусім забылася сказаць, што куранят было дзесяць. Раслі дзесяць дужых, прыгожых куранятак. Бабуля ўжо меркавала, якiя куры павiнны выйсцi з такiх выдатных гадаванцаў, колькi яек яны знясуць.
Прайшоў час, i мы заўважылi што ва ўсiх «курэй» з’явiлiся прыгожыя грабеньчыкi, як у маладых пеўняў. Мы вачам сваiм не паверылi. Як такое магчыма? Каб дзесяць, i ўсе — пеўнi!
Калi яны сталi зусiм дарослыя, мы нарэшце змiрылiся з сумным фактам. Бабуля разважала:
— Што тут зробiш: калi не куры — будзем секчы на мяса.
Яно і зразумела: нават два пеўні на адным падворку спрачаюцца, а тут цэлых дзесяць. Але ўсiх адразу не пасячэш, куды iх столькi з’есцi. Вырашылi секчы, калі спатрэбiцца.
А была адна асаблiвасць: пеўнi гэтыя былi надта ж задзiрлiвыя, бiцца любiлi, ды не паміж сабой, а з людзьмi. Але не ўсе адразу нападалi, толькi адзiн верхавода быў, што налятаў, прайсці не даваў. Вырашылi яго хутчэй засекчы. Засеклi i думалi, што цяпер спакойна будзе на падворку. Адно ж не: як таго не стала — другi пачаў пужаць людзей, нават гаспадароў. Памятаю, як спалохаў мяне гэты певень. Я яшчэ малая была i ростам невялiкая. Іду сабе па двары, а певень да мяне падыходзiць усё блiжэй, блiжэй. Бачу, ён і пер’е распушыў, але iду, а ён як “заквохча” на мяне, як крыламi замахае. Падляцеў — i сеў мне на галаву. Як жа я напалохалася тады. Крычу, адбiваюся ад яго, а ён “квохча” і трымаецца, не злятае. Каб хто бачыў, якi гэта быў жах: я стаю, рукамi махаю, певень крыламi махае ў мяне на галаве. Добра, што гэта была зiма, i на мне была шапка — пашанцавала. Потым і яго вельмі хутка засеклi. Аднак усе іншыя нашы маладыя пеўнікі таксама былi вельмі лютыя. Яны нібыта пераймалі абавязкi ад старога верхаводы. Нейкая нядобрая атрымалася ў iх спадчына.
Анастасія Забеліна