У малодшым школьным узросце дзеці пазнаюць свет, ім усё цікава, яны не заўжды аб’ектыўна ацэньваюць свае ўчынкі.
Падлеткі імкнуцца знаходзіцца ў кампаніі, для іх важную ролю іграе меркаванне і адносіны равеснікаў, яны жадаюць быць як усе. Гульні і свавольствы непаўналетніх часам могуць выйсці за межы закона.
На што варта звяртаць увагу бацькам, каб іх дзеці не сталі фігурантамі наркатычных і кіберзлачынстваў, не ўчынілі крадзяжы і хуліганствы, расказала ўчастковы інспектар інспекцыі па справах непаўналетніх АУС Дзятлаўскага райвыканкама Арына Грыб.
– Арына Вітальеўна, якія правапарушэнні сярод непаўналетніх больш актуальныя для Дзятлаўшчыны?
– Гэта ўжыванне спіртных напояў. З пачатку года ўжо трое непаўналетніх трапілі ў поле зроку праваахоўнікаў па гэтай прычыне. Цяпер з імі вядзецца індывідуальная прафілактычная работа, а ўсяго яна ладзіцца з пяццю падлеткамі: з чатырма – за ўжыванне спіртнога, яшчэ адным – за пагрозу забойствам.
– Сучасныя дзеці шмат часу праводзяць у інтэрнэце, што можаце сказаць на гэты конт?
– У апошнія гады ў раёне злачынстваў у сферы высокіх тэхналогій, учыненых непаўналетнімі, не зарэгістравана. Аднак не губляе сваёй актуальнасці праблема злачынных замахаў на юных карыстальнікаў сацыяльных сетак з боку дарослых. Пад рознымі “дзіцячымі” нік-нэймамі могуць “хавацца” людзі саліднага ўзросту, таму бацькам важна адсочваць кантакты сваіх сыноў і дачок у сацыяльных сетках, каб яны не сталі ахвярамі махлярстваў, нават сексуальных пасягальніцтваў. Дарэчы, гэта бяда характэрна і для рэальнага жыцця. Кантраляваць трэба месцазнаходжанне дзяцей у дзённы час, не дапускаць гульняў дапазна, бо сёлета ў раёне ўжо зарэгістравана злачынства, калі дарослая асоба ўчыніла дзеянні сексуальнага характару ў адносінах да непаўналетняй.
– Не памылюся, калі скажу, што яшчэ адна сур’ёзная рызыка для непаўналетніх – гэта наркотыкі.
– На шчасце, сёлета выпадкаў ужывання або распаўсюджвання наркатычных сродкаў у падлеткавым асяроддзі не было. Аднак самазаспакойвацца нельга: у суседніх раёнах падобныя праблемы сустракаюцца, нашы выпускнікі паступаюць у вялікія гарады, дзе таксама могуць з гэтым сутыкнуцца, шмат прапановаў аб хуткіх сумніўных заробках з уцягваннем у злачынны бізнес ёсць у інтэрнэце. Таму нагадаю, што пакаранні за злачынствы ў сферы наркакантролю самыя сур’ёзныя, з працяглым пазбаўленнем волі аж да 25 гадоў.
– Калі казаць пра крадзяжы маёмасці, на якіх спыніцеся?
– Летам, калі ў дзяцей шмат вольнага часу, калі яны прыязджаюць да бабуляў у вёску, а пажылыя людзі не заўсёды могуць кантраляваць месцазнаходжанне ўнукаў, дзеці могуць пайсці гуляць на чужыя падворкі, залезці ў нежылыя дамы. Адтуль непаўналетнія нярэдка прыносяць “скарбы” і знаходкі, яны не заўсёды разумеюць, што знойдзеныя рэчы – гэта чужая маёмасць, і, забіраючы яе з сабой, яны ўчыняюць крадзяжы. Калі юнаму злодзею ўжо споўнілася 14 гадоў, то ў залежнасці ад сумы нанесенага ўрону, якую вызначае гаспадар маёмасці, такі падлетак можа быць прыцягнуты нават да крымінальнай адказнасці.
Актуальная для непаўналетніх і праблема парушэння грамадскага парадку, такія дзеянні ў залежнасці ад акалічнасцяў могуць быць кваліфікаваны як хуліганства, адказнасць за якое, у тым ліку крымінальная, таксама надыходзіць з 14 гадоў.
– Арына Вітальеўна, што яшчэ параіце бацькам непаўналетніх?
– У летні перыяд дзеці з-за занятасці дарослых на рабоце найчасцей знаходзяцца пад кантролем бабуляў і дзядуляў або ўвогуле адны. Я заклікаю бацькоў ведаць пра месцазнаходжанне і дзеянні сыноў і дачок, нават лепш пастарацца арганізаваць ім карысную занятасць.
Звярнуць увагу варта і на тое, што ў Беларусі склалася негатыўная тэндэнцыя гібелі непаўналетніх на вадаёмах. Памятайце, што купацца яны могуць толькі пад наглядам дарослых і ў дазволеных месцах. На Дзятлаўшчыне такімі з’яўляюцца дзве лакацыі – гарадскі пляж у райцэнтры і пляж санаторыя “Радон”.
Ірына СТЫРНІК
Подписывайтесь на телеграм-канал «Дятлово ОНЛАЙН» по короткой ссылке @gazeta_peramoga