Завяшчанне – гэта волевыяўленне грамадзяніна па распараджэнні маёмасцю, якая яму належыць, на выпадак смерці.
Яно можа быць засведчана ад імя адной асобы, акрамя непаўналетняга, недзеяздольнага або абмежаванага ў дзеяздольнасці грамадзяніна, і носіць асабісты характар, а гэта значыць, што нельга аформіць завяшчанне па даверанасці.
Кола спадчыннікаў
Завяшчальнік сам вызначае кола спадчыннікаў, памеры доляў у спадчыннай маёмасці (як роўныя, так і няроўныя) ці можа вызначыць канкрэтныя аб’екты канкрэтным спадчыннікам. Імі могуць быць грамадзяне, якія знаходзяцца ў жывых на момант яе адкрыцця, а таксама зачатыя пры жыцці спадчынадаўца і якія нарадзіліся жывымі пасля адкрыцця спадчыны, юрыдычныя асобы, створаныя і існуючыя да часу адкрыцця спадчыны, а таксама Рэспубліка Беларусь і адміністрацыйна-тэрытарыяльныя адзінкі.
Дзе можна засведчыць завяшчанне?
Па пасведчанне завяшчання можна звярнуцца да любога натарыуса і ў любую натарыяльную кантору (натарыяльнае бюро) Рэспублікі Беларусь незалежна ад месца жыхарства. Натарыуса можна знайсці на сайце Беларускай натарыяльнай палаты (belnotary.by), пры немагчымасці наведвання натарыяльнай канторы (натарыяльнага бюро) існуе паслуга выезду натарыуса да месца знаходжання грамадзяніна.
Якія дакументы прад’явіць на пасведчанне завяшчання?
Для пасведчання завяшчання натарыусу прад’яўляецца пашпарт, а таксама пры наяўнасці права на льготу – пенсійнае або пасведчанне інваліда I або II груп, квітанцыя аб аплаце. Сведка прад’яўляе пашпарт.
Прад’яўляць дакументы, якія пацвярджаюць прыналежнасць маёмасці, у дачыненні да якой афармляецца завяшчанне, не трэба. Калі грамадзянін жадае пазначыць у завяшчанні, напрыклад, канкрэтны рахунак з наяўных у яго у банку, то неабходна ўзяць з сабой інфармацыю з яго рэквізітамі.
Хто прысутнічае на пасведчанні завяшчання?
Завяшчанне можа быць напісана ўласнаручна ў двух экземплярах ці дакумент можа скласці натарыус са слоў завяшчальніка (у гэтым выпадку абавязкова павінен прысутнічаць сведка). Завяшчанне, запісанае натарыусам са слоў завяшчальніка, павінна быць ім прачытана, а ў выпадку, калі ён прачытаць не можа, – сведкам. Калі завяшчальнік не можа сам падпісаць завяшчанне, то на пасведчанне трэба ўзяць грамадзяніна, які падпіша за яго. Пры гэтым сведкам і асобай, якая будзе падпісваць завяшчанне замест завяшчальніка, не могуць быць: натарыус ці іншая асоба, якой сведчыць завяшчанне; асоба, на карысць якога складзена завяшчанне, муж гэтай асобы, яе дзеці, бацькі, унукі і праўнукі; спадчыннікі па завяшчанні або па законе; непісьменныя; грамадзяне, якія не валодаюць поўнай дзеяздольнасцю; асобы, якія маюць судзімасць за дачу лжывых паказанняў; грамадзяне з такімі фізічнымі недахопамі, якія не дазваляюць ім у поўнай меры істотна ўсведамляць; асобы, якія не валодаюць у дастатковай ступені мовай, за выключэннем выпадкаў, калі натарыусам прымаецца закрытае завяшчанне.
Адмена завяшчання
Пакуль грамадзянін жывы, ён па сваім рашэнні мае права адмяніць або змяніць складзенае ім завяшчанне ў любы час пасля яго здзяйснення, не паказваючы пры гэтым прычыны яго адмены або змены. Зрабіць гэта можна: шляхам складання новага, у гэтым выпадку завяшчанне, аформленае раней, цалкам або часткова адмяняецца; шляхам знішчэння ўсіх яго асобнікаў натарыусам па пісьмовай заяве завяшчальніка аб яго знішчэнні; шляхам складання распараджэння аб адмене завяшчання.
Кошт пасведчання завяшчання
За пасведчанне завяшчання спаганяецца натарыяльны тарыф у памеры адной базавай велічыні. Ад выплаты будуць вызвалены на 100 % інваліды і ўдзельнікі Вялікай Айчыннай вайны, на 50 % грамадзяне, якім прызначана пенсія ў Рэспубліцы Беларусь, інваліды I і II груп пры прад’яўленні дакумента, які пацвярджае льготу. Калі завяшчанне напісана натарыусам, то за складанне і падрыхтоўку праекта завяшчання спаганяецца 20 % базавай велічыні.
Натарыяльная кантора Дзятлаўскага раёна